Các nhà nghiên cứu và các tổ chức y tế từ lâu đã ca ngợi những lợi ích của việc ăn chất xơ. Nhưng cụ thể đó là những lợi ích gì, lợi ích thu được là bao nhiêu và nên tiêu thụ bao nhiêu chất xơ?
Gạo lứt là một siêu thực phẩm giàu chất xơ
Câu hỏi này đã khiến Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đưa ra một nghiên cứu mới.
Kết quả được công bố trên tạp chí The Lancet, cho thấy ăn nhiều chất xơ làm giảm nguy cơ tử vong sớm từ 15 - 30%, theo Medical News Today.
Nghiên cứu là phân tích tổng hợp kết quả nghiên cứu trong suốt 40 năm, với nỗ lực tìm ra lượng chất xơ lý tưởng nên tiêu thụ để ngăn ngừa bệnh mạn tính và tử vong sớm.
Theo WHO, có bốn loại bệnh mạn tính chính: bệnh tim mạch, ung thư, bệnh hô hấp mạn tính và bệnh tiểu đường.
Giáo sư Jim Mann và tiến sĩ Andrew Reynold thuộc Đại học Otago (New Zealand) là tác giả của nghiên cứu và là tác giả đầu tiên của bài báo.
Để tìm hiểu, các nhà nghiên cứu đã thực hiện một phân tích tổng hợp các nghiên cứu quan sát và thử nghiệm lâm sàng.
Reynold và các đồng nghiệp đã kiểm tra dữ liệu trong 185 nghiên cứu, quan sát 135 triệu người và 58 thử nghiệm lâm sàng. Các nghiên cứu được phân tích diễn ra trong gần 40 năm.
Trong đó, các nhà khoa học đã điều tra tỷ lệ mắc một số bệnh mạn tính, cũng như tỷ lệ tử vong sớm do những bệnh này gây ra.
Những căn bệnh này là bệnh mạch vành, bệnh tim mạch, đột quỵ, tiểu đường loại 2, ung thư ruột kết và một loạt bệnh ung thư liên quan đến béo phì, như ung thư vú, ung thư nội mạc tử cung, ung thư thực quản và ung thư tuyến tiền liệt.
Kết quả nghiên cứu cho thấy những người tiêu thụ nhiều chất xơ nhất trong chế độ ăn uống, có nguy cơ tử vong sớm thấp hơn 15 - 30% so với những người ăn ít chất xơ nhất, cho dù do bất kỳ nguyên nhân hoặc bệnh tim mạch nào, theo Medical News Today.
Tiêu thụ thực phẩm giàu chất xơ có tỷ lệ mắc bệnh tim mạch vành, đột quỵ, tiểu đường tuýp 2 và ung thư ruột kết thấp hơn 16 - 24%.
Thực phẩm giàu chất xơ bao gồm ngũ cốc nguyên hạt, gạo lứt, rau, trái cây và các loại đậu như đậu Hà Lan, đậu lăng và đậu xanh.
Phân tích cũng tiết lộ rằng lượng chất xơ mà mọi người nên tiêu thụ hàng ngày để đạt được những lợi ích sức khỏe này là 25 - 29 gram, theo Medical News Today.
Các tác giả cũng đề xuất rằng tiêu thụ hơn 29 gram chất xơ mỗi ngày có thể mang lại nhiều lợi ích sức khỏe hơn.
Tuy nhiên, họ thận trọng rằng, ăn quá nhiều chất xơ có thể gây hại cho những người không đủ chất sắt hoặc khoáng chất.
Ăn các lượng lớn ngũ cốc nguyên hạt có thể thải hết sắt ra khỏi cơ thể, các nhà nghiên cứu giải thích.
Cuối cùng, các thử nghiệm cũng tiết lộ rằng tiêu thụ nhiều chất xơ có tương quan mạnh mẽ với trọng lượng thấp hơn và mức cholesterol thấp hơn.
Thực phẩm nguyên hạt giàu chất xơ đòi hỏi phải nhai và giữ lại nhiều cấu trúc của chúng trong ruột làm tăng cảm giác no và giúp kiểm soát cân nặng và có thể ảnh hưởng tốt đến mức độ lipid và glucose.
Sự phân hủy chất xơ của vi khuẩn thường trú trong ruột có thêm tác dụng trên diện rộng bao gồm bảo vệ khỏi ung thư đại trực tràng.
Phát hiện này cung cấp bằng chứng thuyết phục cho việc tăng chất xơ và thay thế ngũ cốc tinh chế bằng ngũ cốc nguyên hạt, gạo lứt. Điều này giúp giảm nguy cơ mắc bệnh và tử vong do một loạt các bênh quan trọng.
Thiên Lan