Tự Do Sinh Con: Phụ Nữ Độc Thân Giờ Được Làm Mẹ Hợp Pháp Nhờ IVF

Từ ngày 1/10/2025, một chương mới trong quyền sinh sản của phụ nữ Việt Nam sẽ chính thức mở ra. Nghị định 207/2025/NĐ-CP có hiệu lực sẽ lần đầu tiên trao quyền tiếp cận các kỹ thuật hỗ trợ sinh sản, bao gồm cả thụ tinh trong ống nghiệm (IVF), cho phụ nữ độc thân có nguyện vọng chính đáng, không còn phụ thuộc vào chỉ định y tế như trước đây.c

Đây là một bước tiến mang tính cách mạng, phản ánh xu hướng phát triển của xã hội hiện đại và nhu cầu tự chủ làm mẹ của nhiều phụ nữ. Nếu như trước đây, theo Nghị định 10/2015/NĐ-CP, cánh cửa IVF chỉ hé mở cho phụ nữ độc thân khi có vấn đề y tế cụ thể, thì giờ đây, mong muốn được làm mẹ của họ đã được pháp luật công nhận và tạo điều kiện.

Mở rộng tiếp cận hỗ trợ sinh sản: Ai sẽ được hưởng lợi?

Phụ nữ độc thân sẽ được phép thực hiện thụ tinh trong ống nghiệm nếu có nguyện vọng.

Nghị định 207 đã làm rõ đối tượng áp dụng các kỹ thuật hỗ trợ sinh sản không chỉ dừng lại ở các cặp vợ chồng vô sinh có chỉ định y tế, mà còn mở rộng sang phụ nữ không có quan hệ hôn nhân hợp pháp nhưng mong muốn có con. Điều này cho thấy sự linh hoạt và tính nhân văn của luật pháp trong việc đáp ứng nguyện vọng chính đáng của công dân.

Quy trình hiến tặng tinh trùng, noãn, phôi cũng được quy định chặt chẽ, đảm bảo tính an toàn và minh bạch. Các hoạt động này chỉ được thực hiện tại các cơ sở được cấp phép lưu giữ, và mỗi nguồn hiến chỉ được sử dụng cho một người hoặc một cặp vợ chồng duy nhất. Đặc biệt, nguyên tắc vô danh được đề cao nhằm bảo vệ quyền riêng tư tuyệt đối cho cả người hiến và người nhận.

Siết chặt quy định mang thai hộ vì mục đích nhân đạo

Bên cạnh những điểm mới về phụ nữ độc thân, Nghị định 207 cũng đặt ra nhiều điều kiện khắt khe hơn đối với kỹ thuật mang thai hộ vì mục đích nhân đạo, nhằm đảm bảo an toàn và quyền lợi tối đa cho tất cả các bên liên quan.

Cụ thể, các cơ sở y tế muốn thực hiện mang thai hộ phải đáp ứng những tiêu chuẩn cao:

• Kinh nghiệm chuyên môn: Ít nhất 2 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực thụ tinh ống nghiệm và tối thiểu 500 chu kỳ IVF mỗi năm trong 2 năm gần nhất.

• Đội ngũ tư vấn đa ngành: Bao gồm bác sĩ sản khoa, chuyên gia tâm lý và cử nhân luật (hoặc bác sĩ có chứng chỉ pháp lý - tâm lý), có thể là nhân sự nội bộ hoặc hợp tác từ bên ngoài.

Việc cấp phép cho các cơ sở thực hiện kỹ thuật mang thai hộ vì mục đích nhân đạo sẽ do Bộ trưởng Bộ Y tế, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng và Bộ trưởng Bộ Công an quyết định, tùy thuộc vào thẩm quyền quản lý.

Quy trình và hồ sơ mang thai hộ: Đảm bảo chặt chẽ, minh bạch

Các cặp vợ chồng vô sinh có nhu cầu nhờ mang thai hộ sẽ cần chuẩn bị hồ sơ kỹ lưỡng, nộp tại cơ sở y tế được cấp phép. Hồ sơ bao gồm:

• Đơn đề nghị thực hiện kỹ thuật mang thai hộ vì mục đích nhân đạo.

• Bản xác nhận mối quan hệ thân thích (nếu có) hoặc giấy tờ chứng minh từ UBND cấp xã về nơi thường trú của bên mang thai hộ hoặc bên nhờ mang thai hộ.

• Giấy tờ chứng minh người mang thai hộ đã từng sinh con (Giấy khai sinh/chứng sinh của con hoặc xác nhận của UBND cấp xã).

• Thỏa thuận mang thai hộ vì mục đích nhân đạo theo quy định của Luật Hôn nhân và Gia đình.

Sau khi tiếp nhận hồ sơ, cơ sở y tế sẽ tiến hành khám sức khỏe toàn diện cho tất cả các bên, xác nhận lý do y tế không thể mang thai của người vợ và đánh giá khả năng mang thai của người nhận mang thai hộ. Nếu đủ điều kiện, các bên sẽ được tư vấn chuyên sâu về y tế, pháp lý và tâm lý trước khi tiến hành kỹ thuật. Trường hợp không đủ điều kiện, đơn vị sẽ có văn bản trả lời rõ lý do trong vòng 10 ngày làm việc.

Nghị định 207 đặc biệt nhấn mạnh việc bảo vệ quyền riêng tư, an toàn và bí mật cá nhân, gia đình cho tất cả các bên trong suốt quá trình mang thai hộ. Quan trọng hơn, trẻ sinh ra từ hình thức này sẽ được pháp luật Việt Nam công nhận và bảo vệ mọi quyền lợi như bất kỳ đứa trẻ nào khác, khẳng định cam kết của pháp luật trong việc đảm bảo tương lai của thế hệ mới.