Đột phá y khoa: Việt Nam lần đầu thực hiện ghép giác mạc bằng laser trên hệ thống Femto Z8

Các bác sĩ tại Trung tâm Mắt Hồng Ngọc vừa đánh dấu một cột mốc quan trọng trong nhãn khoa Việt Nam khi lần đầu tiên thực hiện thành công kỹ thuật ghép giác mạc sử dụng laser trên hệ thống tiên tiến Femto LDV Z8.

Bệnh nhân Đỗ Văn Bão (34 tuổi, Hưng Yên) mắc bệnh lý giác mạc chóp mức độ nặng. Đặc biệt, mắt trái của bệnh nhân đã tiến triển đến giai đoạn 4, xuất hiện sẹo xơ hóa tại trung tâm giác mạc, dẫn đến thị lực suy giảm nghiêm trọng và không thể phục hồi bằng các phương pháp điều trị thông thường. Trong tình huống này, ghép giác mạc là giải pháp duy nhất và tối ưu để tái tạo khả năng thị giác cho người bệnh.

Ca ghép giác mạc đầu tiên bằng Femto LDV Z8 tại Việt Nam. Ảnh: Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc

Người trực tiếp phụ trách ca mổ là Tiến sĩ, Bác sĩ Đinh Thị Hoàng Anh, Trưởng khoa Mắt Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc. Với bề dày kinh nghiệm cùng nhiều năm tu nghiệp tại các cường quốc y học như Nga, Đức, Nhật Bản, và sở hữu 10 bằng sáng chế quốc tế về kỹ thuật ghép giác mạc, BS Hoàng Anh đã nghiên cứu và quyết định áp dụng hệ thống Femto LDV Z8 của Tập đoàn Ziemer (Thụy Sĩ) để xử lý tình trạng bệnh lý phức tạp của anh Bão.

Theo bác sĩ Hoàng Anh, thách thức lớn nhất của trường hợp này là xử lý giác mạc chóp ở giai đoạn muộn, khi cấu trúc mắt của bệnh nhân đã bị biến dạng, suy yếu và có nguy cơ rách cao trong quá trình can thiệp.

BS Hoàng Anh chia sẻ, với hệ thống Femto LDV Z8, chùm laser sẽ tự động thực hiện việc bóc tách lớp giác mạc theo các thông số đã được bác sĩ lập trình chi tiết. Bà nhận định: “Điều này mang lại độ an toàn và chính xác vượt trội so với kỹ thuật thủ công truyền thống, tối ưu hóa kết quả phục hồi thị lực cho bệnh nhân.”

Máy có khớp nối linh hoạt, thuận tiện cho cả phẫu thuật viên và người bệnh. Ảnh: Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc

Kết quả ban đầu ghi nhận mảnh ghép được định vị ổn định, có sự tương thích tốt với giác mạc người nhận. Bệnh nhân đang có phản ứng tích cực sau phẫu thuật và tiếp tục được theo dõi sát sao để đánh giá khả năng cải thiện thị lực trong thời gian tới.

Trong quá khứ, công đoạn tách lớp và chuẩn bị mảnh ghép trong phẫu thuật ghép giác mạc phụ thuộc gần như hoàn toàn vào dao vi phẫu và kinh nghiệm của bác sĩ. BS Hoàng Anh giải thích, giác mạc là một mô cực kỳ mỏng và nhạy cảm. Chỉ một sai lệch nhỏ, tính bằng vài micromet, cũng có thể khiến đường cắt quá sâu, làm tổn thương tế bào nội mô quan trọng, dẫn đến việc phải hủy bỏ toàn bộ giác mạc hiến tặng, một tổn thất lớn trong bối cảnh nguồn giác mạc luôn khan hiếm.

Sự xuất hiện của Femto LDV Z8 đã khắc phục triệt để những hạn chế của kỹ thuật thủ công. 

Hệ thống laser đa nhiệm do Tập đoàn Ziemer (Thụy Sĩ) phát triển vốn được ứng dụng rộng rãi trong phẫu thuật khúc xạ và đục thủy tinh thể. Khi áp dụng vào ghép giác mạc, thiết bị cho thấy nhiều ưu điểm nổi bật: năng lượng laser thấp, tần số xung cao và công nghệ quét siêu mịn giúp tách lớp giác mạc chính xác từng micromet, tạo mảnh ghép có chất lượng cao, rút ngắn thời gian hồi phục và giảm nguy cơ biến chứng.

Hệ thống Femto LDV Z8 ứng dụng tại Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc. Ảnh: Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc

Đặc biệt, thế hệ phần mềm mới của hệ thống còn tích hợp khả năng chụp OCT 3D độ phân giải cao ngay trong quá trình mổ. Nhờ đó, bác sĩ có thể quan sát chi tiết cấu trúc giác mạc ở nhiều lớp sâu, đánh giá chính xác độ dày, độ cong và bề mặt mô để đưa ra kế hoạch phẫu thuật tối ưu. Mảnh ghép vì vậy được tạo hình chuẩn xác và phù hợp gần như tuyệt đối với giác mạc người nhận, yếu tố quyết định tỷ lệ thành công của ca ghép.

BS Hoàng Anh khẳng định, công nghệ Femto laser mở ra hướng tiếp cận mới trong việc tách lớp giác mạc, mang lại sự ổn định cao và giảm thiểu đáng kể các rủi ro thường gặp khi thao tác bằng tay. Đây được xem là một bước tiến quan trọng đối với phẫu thuật giác mạc tại Việt Nam, đặc biệt hiệu quả trong việc điều trị các ca bệnh phức tạp như giác mạc chóp giai đoạn muộn.