Đề xuất mở rộng danh mục BHYT: Vì sao thuốc TAF cho bệnh nhân suy thận cần được ưu tiên?

Những bệnh nhân suy thận nặng đang phải dùng thuốc Tenofovir alafenamide (TAF) 25mg mỗi ngày để duy trì sự sống. Họ mong mỏi loại thuốc kháng virus thế hệ mới này sớm được đưa vào danh mục chi trả của Bảo hiểm y tế (BHYT).

Vừa qua, ông V.V.T (sinh năm 1971, trú tại TPHCM) đến bệnh viện tái khám. Trước đây, ông được bác sĩ kê toa thuốc Tenofovir disoproxil fumarate (TDF) 300mg và được BHYT thanh toán theo quy định.

Lần này, bác sĩ đổi sang Tenofovir alafenamide (TAF) 25mg để thay thế TDF. Tuy nhiên, khi thanh toán, ông T. nhận thấy BHYT không chi trả cho TAF, buộc ông phải tự thanh toán toàn bộ chi phí. Thắc mắc về việc này, ông T. đã gọi đến đường dây nóng Sở Y tế TPHCM.

Sau khi tiếp nhận, Sở Y tế TPHCM đã yêu cầu bệnh viện rà soát, xác minh, hướng dẫn và giải thích rõ với người dân, đồng thời báo cáo kết quả về Sở.

Khác biệt giữa TDF và TAF
Một chuyên gia truyền nhiễm tại TPHCM cho biết, cả TDF và TAF đều là thuốc kháng virus, được dùng trong điều trị các bệnh về gan và thận. TDF là thuốc thế hệ thứ nhất, nằm trong danh mục thanh toán BHYT theo quy định của Bộ Y tế. TAF là thuốc thế hệ thứ hai, mới được lưu hành tại Việt Nam vài năm gần đây và hiện chưa thuộc danh mục BHYT.

Theo nguyên lý sử dụng kháng sinh, trước nhẹ sau nặng, bệnh nhân thường được điều trị thuốc kháng virus thế hệ đầu tiên TDF trước. Nếu tình trạng bệnh trở nặng, đặc biệt khi suy thận độ 3 trở lên (độ lọc cầu thận ≤ 40 – 50 ml/phút/1,73 m² da), bác sĩ sẽ chỉ định dùng TAF ngay từ đầu.

Bệnh nhân chạy thận nhân tạo tại TPHCM.

TDF là thuốc kháng virus được dùng điều trị HIV, viêm gan, suy thận… nhưng có nhược điểm là làm giảm độ lọc cầu thận. Trước khi có TAF, các bác sĩ phải giảm liều hoặc dùng cách ngày cho bệnh nhân suy thận để hạn chế tác động xấu đến thận.

Ngược lại, TAF (có thêm gốc muối) không ảnh hưởng tới độ lọc cầu thận, được sử dụng điều trị bệnh viêm gan sau thời gian bệnh nhân được dùng TDF. Do đó, đây là lựa chọn tối ưu cho bệnh nhân suy thận nặng hoặc đang chạy thận nhân tạo, giúp kháng virus nhưng vẫn bảo toàn chức năng thận.

Được biết, bệnh nhân suy thận nặng hoặc đang chạy thận nhân tạo phải uống TAF 1 viên mỗi ngày.

Gánh nặng chi phí và mong mỏi mở rộng BHYT
Hiện TDF có giá chỉ vài nghìn đồng/viên và được BHYT chi trả khi khám chữa bệnh tại bệnh viện. Trong khi đó, TAF có giá khoảng 20.000 đồng/viên và chưa được BHYT thanh toán.

Với bệnh nhân suy thận nặng hoặc đang chạy thận nhân tạo, việc phải dùng TAF hằng ngày đồng nghĩa chi phí điều trị tăng đáng kể.

Do đó, trường hợp ông T. phải tự chi trả khi được chỉ định TAF là điều dễ hiểu về mặt quy định, nhưng lại cho thấy gánh nặng kinh tế mà nhiều bệnh nhân đang đối mặt.

Hiện nay, đề xuất mở rộng danh mục BHYT - trong đó có việc bổ sung thuốc TAF - đang nhận được sự quan tâm lớn từ cộng đồng.

Theo thống kê mới nhất của Bộ Y tế, Việt Nam có trên 10 triệu người mắc bệnh thận mạn, trong đó khoảng 26.000 người đã ở giai đoạn cuối, phải lọc máu định kỳ hoặc ghép thận để duy trì sự sống. Đây là nhóm bệnh nhân cần uống TAF mỗi ngày.

Các chuyên gia cũng cảnh báo tình trạng bệnh thận mạn đang ngày càng trẻ hóa tại Việt Nam, làm cho nhu cầu về loại thuốc này trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết.

Và việc bổ sung thuốc TAF vào diện mở rộng chi trả BHYT đang là mong ước của rất nhiều bệnh nhân suy thận mức độ nặng.