Rất nhiều phụ nữ lo lắng bị ung thư vú, nhưng thật ra, hầu hết họ không có nguy cơ cao. Theo hướng dẫn mới của American College of Physicians (ACP), phụ nữ bình thường có thể chờ đến 50 tuổi mới bắt đầu chụp quang tuyến vú mỗi năm.
Hướng dẫn được công bố ngày 8.4 trên Annals of Internal Medicine phù hợp với các khuyến nghị từ lâu của Lực lượng đặc nhiệm dịch vụ phòng ngừa Mỹ (USPSFT) công nhận hầu hết phụ nữ không có nguy cơ cao không cần sàng lọc hằng năm hoặc chụp nhũ ảnh trước 50 tuổi.
Tiến sĩ Ana María López, chủ tịch ACP, email cho annals.org: "Đối với phụ nữ có nguy cơ trung bình, không có triệu chứng, việc chụp quang tuyến vú hằng năm không cải thiện rõ rệt kết quả trong khi nó còn làm tăng tác hại".
Mục tiêu của sàng lọc bằng chụp nhũ ảnh là phát hiện khối u trước khi ta có thể kiểm tra vật lý, phát hiện ung thư sớm khi điều trị chúng dễ dàng hơn. Lý tưởng nhất là phát hiện ra số ít phụ nữ có u đang lớn nhanh, khó diệt.
Nhưng một số nghiên cứu cho thấy sàng lọc quá sớm hoặc quá thường xuyên tìm ra được nhiều khối u nhỏ, phát triển chậm, không có khả năng gây tử vong chứ không chỉ hạn chế các trường hợp ung thư tiến triển. Tác hại của việc sàng lọc quá nhiều bao gồm các xét nghiệm theo dõi xâm lấn không cần thiết và phương pháp điều trị ung thư đối với khối u không gây bệnh hoặc dẫn đến tử vong, còn được gọi là chẩn đoán quá mức (overdiagnosis).
Tiến sĩ Joann Elmore tại Trường Y David Geffen, Đại học California Los Angeles (Mỹ) giải thích trên annals.org: "Thật không may, hiện tại chúng ta không thể phân định khác biệt giữa ung thư vú được chẩn đoán quá mức so với ung thư sẽ gây hại cho phụ nữ”, vì vậy chuyên gia luôn khuyên người khám nên điều trị bất kể u đó lành, ác.
Tiến sĩ Elmore nói thêm rằng ở phụ nữ lớn tuổi, ung thư vú phổ biến hơn trong khi một số tác hại của sàng lọc chẳng hạn như dương tính giả ít phổ biến hơn. Do đó, sàng lọc sẽ gia tăng lợi ích và giảm tác hại nếu được thực hiện đối với phụ nữ có tuổi.
Theo ACP, với hầu hết phụ nữ từ 40 đến 49 tuổi, tác hại tiềm tàng của việc chụp X-quang tuyến vú vượt trội hơn những lợi ích có thể có. ACP khuyến nghị, một khi phụ nữ bắt đầu chụp, họ nên tiếp tục đến 74 tuổi. Sau 75 tuổi, hoặc sớm hơn đối với phụ nữ chỉ còn sống 10 năm trở xuống, việc chụp X-quang tuyến vú nên dừng lại.
Tạ Ban