Cụ ông 81 tuổi nhiều bệnh nền được thay van tim bằng kỹ thuật ít xâm lấn

Ông Hùng, 81 tuổi, nhập viện với thể trạng yếu, suy đa cơ quan, được bác sĩ thay van tim ít xâm lấn.

Ông Hùng, 81 tuổi, nhập Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM trong tình trạng suy kiệt, khó thở kéo dài và suy đa cơ quan. Sau khi thăm khám, các bác sĩ quyết định can thiệp thay van tim bằng phương pháp ít xâm lấn nhằm đảm bảo an toàn cho người bệnh cao tuổi.

Trong khoảng ba tháng gần đây, ông Hùng liên tục xuất hiện các cơn khó thở và đau thắt ngực trái. Chỉ đến khi triệu chứng nặng lên, gia đình mới đưa ông đến cấp cứu. Tại đây, GS.TS.BS Võ Thành Nhân, Giám đốc Trung tâm Tim mạch Can thiệp, xác định bệnh nhân bị suy tim cấp trên nền suy tim mạn giai đoạn III, đi kèm với hẹp van động mạch chủ khít. Đây là bệnh lý nguy hiểm khi van động mạch chủ bị thu hẹp đáng kể, cản trở hoặc làm giảm nghiêm trọng lưu lượng máu từ tim bơm ra động mạch chủ và đi nuôi cơ thể.

Theo giáo sư Nhân, hẹp khít van động mạch chủ thường biểu hiện qua ba triệu chứng điển hình: khó thở, đau thắt ngực, và ngất do giảm tưới máu não. Ông Hùng đã xuất hiện đầy đủ cả ba dấu hiệu này, cho thấy bệnh đã tiến triển đến giai đoạn cuối. Nếu không được can thiệp kịp thời để thay van, nguy cơ tử vong của bệnh nhân là rất cao.

Tuy nhiên, tuổi cao và việc mắc nhiều bệnh nền, đặc biệt là COPD và suy thận giai đoạn 4, khiến ông Hùng không thể chịu đựng một ca mổ mở kéo dài. Gây mê và đặt nội khí quản có nguy cơ dẫn đến biến chứng hô hấp, thậm chí gây suy tim cấp, đe dọa tính mạng người bệnh.

Giáo sư Nhân (ngoài cùng bên trái) cùng ê kíp cấy van động mạch chủ qua ống thông cho bệnh nhân. Ảnh: Trung Vũ

Trước tình hình này, phương pháp tối ưu và phù hợp nhất được Giáo sư Nhân lựa chọn là cấy van động mạch chủ qua ống thông (TAVI – Transcatheter Aortic Valve Implantation). TAVI là một kỹ thuật xâm lấn tối thiểu, cho phép thực hiện dưới hình thức gây tê tại chỗ, loại bỏ nhu cầu gây mê toàn thân và không cần phải cưa xương ức, giảm thiểu tối đa áp lực lên hệ hô hấp và tim mạch của bệnh nhân.

Sau hai tuần điều trị nội khoa tích cực bằng các thuốc chẹn beta, lợi tiểu, trợ tim và giãn mạch, tình trạng suy tim cấp của ông Hùng đã được kiểm soát, giảm bớt khó thở, tạo điều kiện để thực hiện ca thay van.

Theo êkíp, thách thức của ca này đến từ động mạch chủ vôi hóa nặng, khiến việc tiếp cận mạch máu khó hơn nhiều so với bệnh nhân trẻ tuổi. Bác sĩ phải tiến hành nong bóng để mở rộng lòng mạch trước khi đưa thiết bị vào vị trí tổn thương. Thêm vào đó, độ lọc cầu thận chỉ còn 25 ml/ph buộc êkíp phải giới hạn tối đa lượng thuốc cản quang dưới 100 ml để tránh nguy cơ suy thận sau can thiệp.

Cấu trúc quai động mạch chủ lại nằm ngang và ngoằn ngoèo, khiến việc lựa chọn van phù hợp trở nên quan trọng. Êkíp quyết định sử dụng van Sapien, loại van bung bằng bóng với ống thông mềm, có khả năng uốn cong theo đường đi của mạch máu, giúp thao tác thuận lợi và giảm nguy cơ biến chứng.

Bác sĩ kiểm tra sức khỏe ông Hùng vào ngày thứ hai sau can thiệp. Ảnh: Trung Vũ

Thủ thuật diễn ra nhanh chóng. Chỉ sau khoảng hai giờ, van nhân tạo bắt đầu hoạt động, đảm nhiệm chức năng bơm máu thay cho van cũ bị hẹp. Ngay sau can thiệp, ông Hùng giảm hẳn các triệu chứng khó thở, mệt mỏi và đau ngực. Sau năm ngày theo dõi, cụ ông ổn định và được xuất viện.

Hẹp van động mạch chủ thường âm thầm ở giai đoạn đầu, khiến người bệnh dễ chủ quan. Các chuyên gia khuyến cáo cần thăm khám sớm khi xuất hiện các dấu hiệu như đau ngực, khó thở, mệt mỏi, xây xẩm, ngất hoặc hồi hộp để phát hiện bệnh và điều trị kịp thời.