Hồi chuông cảnh báo sau những vụ đuối nước thương tâm ngay tại các bể bơi công cộng

Bể bơi được xem là môi trường có kiểm soát, an toàn hơn sông, hồ tự nhiên. Tuy nhiên, thực tế cho thấy nhiều vụ đuối nước thương tâm vẫn xảy ra ngay tại các bể bơi công cộng, trong đó nạn nhân không ít là trẻ em.

Thông tin 2 trẻ tử vong do đuối nước tại bể bơi công cộng ở TPHCM mới đây khiến dư luận không khỏi bàng hoàng. Cả hai vụ việc đều xảy ra ở khu vực nước nông, có nhân viên cứu hộ và giáo viên theo dõi, nhưng chỉ được phát hiện khi đã quá muộn. Sự việc này gây ra nhiều băn khoăn về an toàn tại bể bơi và công tác giám sát cứu hộ.

Vì sao bể bơi vẫn tiềm ẩn nguy cơ đuối nước?
Trao đổi với phóng viên Báo Sức khỏe và Đời sống, PGS.TS Phạm Việt Cường – Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Chính sách và Phòng chống Chấn thương, Trường Đại học Y tế Công cộng, cho rằng, thực tế nhiều người mặc định rằng bể bơi là nơi an toàn vì nước nông, có phao phân làn, có cứu hộ... Tuy nhiên, đuối nước không chỉ xảy ra do không biết bơi mà còn do nhiều vấn đề khác. 

Theo PGS.TS Phạm Việt Cường, các trường hợp đuối nước tại bể bơi chủ yếu do tâm lý chủ quan của người đi bơi cũng như những người thân của họ, hay của những người chịu trách nhiệm quan sát, giám sát tại bể bơi.

Liên tiếp 2 trẻ đuối nước ở hồ có mực nước thấp. Ảnh minh hoạ.

"Cha mẹ hay người thân của trẻ thường sẽ có tâm lý chủ quan vì cho rằng bơi tại bể bơi sẽ an toàn vì mực nước thấp và có người giám sát. Các nguyên nhân có thể gây nguy hiểm cho trẻ có thể nói đến như bể bơi đông người khiến việc quan sát bị hạn chế, khó quan sát, khó phát hiện người có biểu hiện đuối nước. Hay hy hữu hơn là lỗi kỹ thuật tại bể. 

Riêng đối với người đang bơi thì những yếu tố như bệnh tim mạch, chuột rút, tụt huyết áp,... cũng là một trong những nguyên nhân gây đuối nước", PGS.TS Phạm Việt Cường nói.

PGS.TS Phạm Việt Cường cho hay, có một điểm  không phải ai cũng ngờ tới, đó là đuối nước trong bể bơi thường diễn ra rất nhanh, âm thầm, không có vùng vẫy dữ dội hay kêu cứu như mọi người vẫn hình dung. Khi phát hiện thì nạn nhân đã rơi vào tình trạng nguy kịch.

Không giao phó trẻ hoàn toàn cho người quan sát, giám sát tại bể bơi
Theo PGS.TS Phạm Việt Cường, đối với trẻ em, nguy cơ đuối nước trong bể bơi càng cao nếu người lớn chủ quan. Ngoài ra, còn một số sai lầm thường gặp ở người lớn có thể kể đến như:

• Cha mẹ sao nhãng, không để ý đến trẻ, giao phó trẻ hoàn toàn cho những người có trách nhiệm tại bể bơi, nghĩ rằng có cứu hộ là đủ.
• Không giám sát trực tiếp, để trẻ tự bơi hoặc chơi một mình hoặc giao cho trẻ lớn hơn.
• Cho trẻ bơi ở khu vực không phù hợp với độ tuổi, chiều cao.
• Chủ quan khi trẻ đã biết bơi cơ bản, không dùng áo phao.
• Cho trẻ nhỏ dùng áo phao nhưng trẻ nghịch, tháo áo, hay phao bị thủng, trẻ bị lật úp,...

PGS.TS Phạm Việt Cường cho rằng, tại bể bơi lực lượng cứu hộ đóng vai trò then chốt trong phòng ngừa đuối nước, nhưng chỉ hiệu quả khi số lượng cứu hộ đủ theo diện tích và số người bơi; cứu hộ được đào tạo bài bản, tập trung quan sát, không làm việc riêng; hệ thống camera, biển cảnh báo, phân khu nước sâu – nông rõ ràng.

"Việc cấp cứu người bị đuối nước vô cùng quan trọng. Việc này được tính bằng giây, nên lực lượng cứu hộ tại bể bơi có vai trò rất quan trọng. Trong đó kỹ thuật hồi sinh tim phổi cho người bị đuối nước là rất cần thiết", PGS.TS Phạm Việt Cường nói.

PGS.TS Phạm Việt Cường - Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu chính sách và Phòng chống chấn thương, Trường Đại học Y tế công cộng.

PGS.TS Phạm Việt Cường cũng lưu ý, người sắp đuối nước thường khó phát hiện, không kêu cứu được. Một số dấu hiệu khó nhận biết có thể kể đến như: Vùng vẫy hay chìm nổi bất thường, im lìm. Khi thấy những biểu hiện này, cần lập tức tiếp cận và báo cứu hộ, tuyệt đối không chần chừ.

Để phòng tránh đuối nước khi bơi bể bơi công cộng, PGS.TS Phạm Việt Cường khuyến cáo, những người đi bơi cần có sức khỏe ổn định, không bơi lúc mệt, đói, say nắng; Khởi động kỹ trước khi xuống nước; Không bơi quá sức, không bơi một mình; Tuân thủ nội quy, chọn khu vực phù hợp với khả năng; Trẻ em luôn phải có người lớn giám sát trực tiếp.

"Bể bơi an toàn hơn môi trường tự nhiên, nhưng không bao giờ là an toàn tuyệt đối. Ý thức cá nhân và giám sát chủ động vẫn là yếu tố quyết định", PGS.TS Phạm Việt Cường khuyến cáo.

Ngày 15/12, Bệnh viện Nhi đồng 1 (TPHCM) cho biết, chỉ trong vòng chưa đầy một tháng, bệnh viện đã tiếp nhận 2 trường hợp trẻ em tử vong do đuối nước tại hồ bơi, dù mực nước không sâu và đều có người giám sát.

Theo BS Đinh Tấn Phương – Trưởng khoa Cấp cứu, Bệnh viện Nhi đồng 1, điểm chung của cả hai trường hợp là trẻ đuối nước tại hồ bơi cạn, mực nước thấp, có nhân viên cứu hộ và giáo viên đi kèm, nhưng việc phát hiện sớm và cấp cứu ban đầu chưa hiệu quả.

Trường hợp mới nhất là bé gái 7 tuổi (ngụ quận Bình Tân, TPHCM), tham gia hoạt động dã ngoại cùng trường tại một khu vui chơi ở Long An. Trưa 13/12, bé cùng các bạn xuống hồ bơi có mực nước khoảng 40–50 cm, có nhân viên cứu hộ đứng giám sát trên bờ.

Khoảng 12h45 phút, một học sinh ở hồ bơi bên cạnh phát hiện bé úp mặt xuống nước, không cử động nên báo giáo viên và nhân viên cứu hộ. Bé được vớt lên trong tình trạng tím tái, ngưng thở.

Nhân viên cứu hộ đã tiến hành ép tim, thổi ngạt và xốc nước trong khoảng 7 phút, sau đó đưa bé đến một phòng khám rồi chuyển tiếp đến Bệnh viện Đa khoa khu vực Củ Chi. Khi đến bệnh viện, bé đã ngưng tim, ngưng thở, được đặt nội khí quản, hồi sức tim phổi và tiêm adrenalin nhiều lần. Sau hơn 30 phút, tim bé đập trở lại và được chuyển đến Bệnh viện Nhi đồng 1.

Khi nhập viện, trẻ hôn mê sâu, đồng tử giãn, được thở máy, sử dụng hai loại thuốc vận mạch liều tối đa. Các xét nghiệm cho thấy bé bị tổn thương não nặng, suy gan, suy thận và tổn thương đa cơ quan do thiếu oxy kéo dài. Dù được hồi sức tích cực, nhưng tình trạng không cải thiện và bé tử vong sau chưa đầy 48 giờ điều trị.

Ca thứ hai là bệnh nhi nam 12 tuổi cùng ngụ tại TPHCM. Được biết, trẻ đuối nước khi đang đi học bơi tại một hồ bơi ở huyện Hóc Môn, dưới sự hướng dẫn của giáo viên thể dục và giáo viên dạy bơi.

Theo thông tin ban đầu, khoảng 14h ngày 25/11, bé được phát hiện chìm trong nước, được vớt lên và sơ cứu tại chỗ, sau đó chuyển qua nhiều cơ sở y tế để cấp cứu. Dù tim đập lại sau hơn một giờ hồi sức nhưng trẻ vẫn rơi vào tình trạng hôn mê sâu, tổn thương não, gan, thận nghiêm trọng và không qua khỏi sau nhiều ngày điều trị tại Bệnh viện Nhi đồng 1.