Thuốc siêu rẻ, giá nào cũng sản xuất được

Cả nước hiện có 170 nhà máy sản xuất dược phẩm, trên 3.000 công ty kinh doanh, trên 9.000 hiệu thuốc, trên 12.000 quầy thuốc.

Ở góc độ quản lý nhà nước, một cán bộ quản lý dược ở Sở Y tế TP.HCM cho biết cùng một loại hoạt chất nhưng có hàng chục, thậm chí cả trăm công ty dược VN đăng ký sản xuất. Do các doanh nghiệp dược VN không có sự phân công sản xuất, nên cạnh canh khốc liệt về giá.

Vị dược sĩ này cho rằng thuốc trong nước có loại một viên giá không bằng viên kẹo, trong khi ngành dược các nước là siêu lợi nhuận. Ngành dược VN non trẻ, kinh doanh dược cũng “non” luôn, phục vụ trong nước thì dân nhờ vì giá thấp, nhưng đi xuất khẩu thì giá trị thặng dư, lợi nhuận cao thì không có dù máy móc và công nghệ đều nhập các nước tiên tiến.

Theo khảo sát của bảo hiểm y tế, năm 2017, mặt bằng chung giá thuốc tại BV VN là thấp hơn các nước trong khu vực (thấp hơn khoảng 10% với thuốc biệt dược gốc và 30% với thuốc generic). Một chuyên gia dược cho rằng, mặc dù vậy nhưng cả bảo hiểm y tế và Bộ Y tế vẫn tiếp tục đua giảm giá thuốc qua những con số tiết kiệm hàng trăm hàng ngàn tỉ sau khi đấu thầu chỉ vài chục mặt hàng thuốc (hằng năm đấu thầu tổng hợp giá của các mặt hàng trúng thầu ở các nơi để chọn giá rẻ nhất làm giá kế hoạch cho năm sau). Giá trúng thầu năm sau thấp hơn giá kế hoạch - đấy là thành tích tiết kiệm, rồi lại chọn giá trúng thầu thấp nhất làm giá kế hoạch cho năm kế tiếp… Điều đáng nói là, giá rẻ đến đâu vẫn có công ty theo được.

Theo báo cáo của Viện Kiểm nghiệm thuốc T.Ư, năm 2017, Viện Kiểm nghiệm thuốc T.Ư và TP.HCM cùng các trung tâm kiểm nghiệm trong nước đã kiểm nghiệm được hơn 28.000 mẫu tân dược (nhập khẩu chiếm gần 16%), phát hiện 163 mẫu thuốc không đạt tiêu chuẩn chất lượng. Năm 2017, các trung tâm kiểm nghiệm nhà nước đã lấy mẫu (tân dược và dược liệu) trên thị trường kiểm tra chất lượng, phát hiện 575 mẫu không đạt chất lượng. Đặc biệt, năm 2017 phát hiện 5 mẫu thuốc giả (4 tân dược và 1 đông dược).

Theo Viện Kiểm nghiệm thuốc T.Ư, hiện nay, hệ thống kiểm nghiệm gặp rất nhiều khó khăn, như số lượng mặt hàng thuốc được sản xuất và lưu hành trên thị trường ngày càng tăng, trong đó có nhiều mặt hàng có dạng bào chế mới, hoạt chất mới và các thuốc có nguồn gốc sinh học, thuốc được sản xuất bằng công nghệ cao, nhưng hệ thống kiểm nghiệm hiện chưa đủ trang thiết bị và chất chuẩn để kiểm nghiệm. Cụ thể, hệ thống kiểm nghiệm của VN chỉ mới kiểm tra được trên 500 hoạt chất, nhưng trên thị trường VN hiện lưu hành trên 1.000 hoạt chất.

Duy Tính