3 bài thuốc từ bạc hà chữa viêm mũi mùa hè

Thời tiết nóng bức mùa hè làm gia tăng các bệnh hô hấp, trong đó có bệnh viêm mũi. Đông y có nhiều vị thuốc có tác dụng hỗ trợ điều trị viêm mũi, trong đó có bạc hà.

1. Công dụng của bạc hà

Bạc hà tên khoa học Mentha arvensis L, thuộc họ Hoa môi Lamiaceae.

Bạc hà là một vị thuốc rất phổ biến ở nước ta, được dùng trong cả đông và tây y.

- Bạc hà (Mentha hay Herba Menthae) là toàn thân trên mặt đất, tươi hay phơi hoặc sấy khô của cây bạc hà.

- Bạc hà diệp (Folium Menthae) là lá bạc hà tươi hay phơi hoặc sấy khô.

Bạc hà hỗ trợ điều trị viêm mũi rất hiệu quả.

- Tinh dầu bạc hà (Oleum Methae) là dầu cất từ cây bạc hà.

- Mentol hay bạc hà não (Mentol-Menthol) là chất đặc, trắng chiết từ tinh dầu bạc hà ra.

Với tinh dầu bạc hà và menthol, người ta còn chế nhiều dạng thuốc rất phổ biến khác như dầu cù là nước hoặc cao (dầu con hổ), kẹo ngậm ho bạc hà, rượu bạc hà, thuốc đánh răng bạc hà…

Không dùng tinh dầu bạc hà cho trẻ sơ sinh.

ThS.BS. Nguyễn Quang Dương – Trưởng khoa Ung bướu Bệnh viện Tuệ Tĩnh cho biết, tinh dầu bạc hà và menthol bốc hơi rất nhanh, gây cảm giác mát và tê tại chỗ, dùng trong một số trường hợp đau dây thần kinh. Chúng còn có tác dụng sát trùng mạnh, thường dùng trong một số trường hợp ngứa của một số bệnh ngoài da, bệnh về tai mũi họng.

Tuy nhiên cần biết rằng tinh dầu bạc hà và menthol bôi mũi hay bôi trong cổ họng có thể gây hiện tượng ức chế dẫn tới ngừng thở và tim. Hiện tượng này hay xảy ra đối với trẻ nhỏ, do đó không dùng tinh dầu bạc hà hay dầu cù là cho trẻ nhỏ ít tuổi, nhất là trẻ sơ sinh.

Bạc hà là một vị thuốc thơm, dùng làm cho thuốc thơm dễ uống, làm ra mồ hôi, hạ sốt dùng chữa cảm sốt, cảm mạo, ngạt mũi, nhức đầu, còn giúp kích thích tiêu hóa, chữa kém ăn, ăn uống không tiêu, đau bụng đi ngoài.

Đạm đậu xị vị thuốc chế từ hạt đậu đen kết hợp với bạc hà và đường phèn hỗ trợ trị viêm mũi.

2. Bài thuốc hỗ trợ trị viêm mũi có bạc hà

ThS.BS. Nguyễn Quang Dương giới thiệu 3 bài thuốc hỗ trợ trị viêm mũi có bạc hà như sau:

2.1. Chữa tắc ngạt mũi, đau đầu

- Thành phần: Bạc hà 8g, đạm đậu xị 9g, đường phèn 10g.

- Cách dùng: Nấu hãm nước cho uống ngày 1 lần. Dùng đợt 3 - 5 ngày.

- Công dụng: Dùng cho các trường hợp ù tai, điếc tai, tắc ngạt mũi, chảy nước mũi, đau đầu có kèm theo sốt nóng, sợ lạnh, đau mỏi toàn thân, đau thần kinh liên sườn.

Xông bạc hà và các vị thuốc khác chữa viêm mũi mùa hè.

2.2. Chữa cảm cúm, sổ mũi, sốt

- Thành phần: Bạc hà 5g, mạn kinh tử 10g, cúc hoa vàng 10g, kinh giới 7g, kim ngân hoa 15g.

- Cách dùng: Tất cả cho vào nồi sắc uống và xông. Ngày uống 1 thang, chia 2-3 lần. Uống khi thuốc còn ấm. Xông mũi họng ngày 2-3 lần.

2.3. Giải cảm, chữa viêm họng, viêm mũi, ho, rát cổ

- Cách dùng: Các dược liệu làm khô, ngâm cồn 80 độ trong 10-15 ngày. Thỉnh thoảng lắc đều, chắt lấy cồn. Hòa an tức hương đã tán nhỏ, lọc. Khi dùng lấy nửa thìa cafe thuốc cho vào 1 cốc đổ nước sôi vào. Dùng xông và hít.

Ngoài ra, trong tân dược các nhà sản xuất đã điều chế tinh dầu bạc hà dưới dạng tinh thể menthol để nạp vào các lọ nhựa làm ống hít xông họng mũi.

Kiêng kỵ: Phàm khí hư, huyết táo, can dương hơi lên, biểu hư, tự ra mồ hôi đều không nên dùng bạc hà. Trong thời gian uống thuốc có bạc hà kiêng ăn cua và cá.